Perfectionisme , hoe er beter mee om te gaan

Met 4 concrete tips hoe om te gaan met perfectionisme

Blij gezin

Hoogbegaafde kinderen laten echt niet altijd topprestaties zien. Dit is van vele factoren afhankelijk waaronder de persoonlijkheidskenmerken, het  Zijn.

Een bepaalde prestatie hangt af van de motivatie, de interesse, de vaardigheden en het temperament van je kind.

Ook een belangrijke factor is hoe er omgegaan wordt met de ongelijke ontwikkeling van je kind (asynchroniciteit), hoe de leerkracht en de omgeving hierop reageert.

Wat zeker meespeelt is hoe je kind hiermee omgaat, welke mindset het gaat het ontwikkelen, of het graag slim wil overkomen of juist niet. Je kunt beter met je kind omgaan door inzicht te hebben in de Zijnskenmerken die zichtbaar zijn in het Zijnsluik . 

Perfectionisme is een belangrijk kenmerk in het Zijnsluik

In veel wetenschappelijke modellen ligt de nadruk vooral op de cognitieve elementen van hoogbegaafdheid. Maar wetenschappers en psychologen zijn er inmiddels van overtuigd dat er ook sprake is van bepaalde overeenkomstige persoonlijkheidseigenschappen bij hoogbegaafden en deze kunnen niet gemeten worden door een intelligentietest.

De Zijnskenmerken van hoogbegaafdheid bepalen;

  • het functioneren van hoogbegaafde kinderen (en volwassenen)
  • hoe bepaalde zaken binnen komen
  • hoe ze geïnterpreteerd worden
  • waardoor hoogbegaafden op een bepaalde manier reageren

Prof. Dr. Tessa Kieboom, o.a. auteur van ‘Jij kan beter’, vat deze kenmerken samen in ‘het Zijnsluik‘. Zij stelt dat hoogbegaafde kinderen allemaal individuen zijn met een eigen identiteit en kenmerken. Deze kunnen ook voorkomen bij kinderen met een ‘normale’ onwikkeling, maar hoogbegaafde kinderen vragen echter in dat opzicht een andere aanpak.

Zijnsluik

Het  Zijnsluik  bevat vier bijzondere kenmerken:

  • Rechtvaardigheidsgevoel
  • Kritische ingesteldheid
  • Hoog sensitiviteit
  • Perfectionisme

Perfectionisme 

Het perfectionisme is onlosmakelijk verbonden aan hoogbegaafdheid, doordat het kind snel en kritisch ziet hoe ‘iets zou moeten zijn’.

Dennis van 4, een hoogbegaafde kleuter, werd gevraagd om een tekening van zijn vader te maken. Hij weigerde deze tekening te maken want het is toch onmogelijk om een tekening te maken die er echt uitziet zoals zijn vader, dat het er bijna realistisch uitziet zoals een foto?

In dit geval wordt door perfectionisme de lat te hoog gelegd, wat kan leiden tot  faalangst en vluchtgedrag. Wanneer je kind hier last van heeft doet het bepaalde dingen ineens helemaal niet meer of  wordt er voortijdig opgegeven.

Het is dan ook een uitdaging om je kind dan te helpen de doelen realistisch te stellen en daarbij ervoor te zorgen dat je het vertrouwen van het kind niet verliest.

De valkuilen vanperfectionisme  bij een kind kunnen zijn;

 

  • Het is toch nooit zoals ik het wil of dat mijn moeder verwacht
  • Workaholic gedrag – ik werk er hard voor dus dan moet het perfect zijn
  • Verlies van vertrouwen in volwassenen – dat de meester dat goed vindt, je ziet toch zo dat het nergens op lijkt.

 

4 tips om om te gaan met perfectionisme en faalangst bij je kind

 

Tip 1;
Richt je focus niet op de resultaten maar op het ongemakkelijke gevoel, de bangheid, het verdriet en de angst om de controle te verliezen, zoals je net las bij Dennis van 4.

Tip 2;
Laat je kind inzien dat het iets kan leren door deze gevoelens toe te laten en dat jij er altijd zult zijn. Jij bent erom te luisteren en te omhelzen en niet om de gevoelens te verminderen of te verzachten.

 

Tip 4
Een mooi middel is, wanneer je kind er klaar voor is, om de gevoelens te spiegelen.
“Ja, wanneer je je huiswerk maakt kan het gebeuren dat je het niet goed hebt gedaan en dat kan een vervelend gevoel geven”

Tip 3;
Laat liefde en acceptatie zien in je dagelijkse interacties. Laat je kind weten dat het zich niet hoeft te bewijzen omdat jouw liefde onvoorwaardelijk is. Dan beseft je kind dat het zich ook niet voor zichzelf hoeft te bewijzen.

Tot slot

Vergeet niet dat dit het pad van je kind is, dat pas gelopen kan lopen wanneer je kind er klaar voor is. Wees vol vertrouwen en standvastig. Jouw kind komt hier sterker uit met het vertrouwen dat heftige emoties erbij horen en dat het hier op een goede manier mee om kan gaan.

 

Faalangst en perfectiomisme

Een vrijblijvend gesprek over perfectionisme

Uiteraard help ik je ook graag met jouw vragen en twijfels.
Plan daarvoor een gratis sessie in.

Karin van Toor

Terugbelverzoek

Stel me een vraag, boek een sessie, stuur me een mailtje, om door de bomen het bos weer te zien en ook jouw mogelijkheden (of die van je kind) te benutten. Ik help je graag!

Meer inzicht in hoe jouw zoon of dochter leert leren en zijn of haar doorzettingsvermogen en zelfvertrouwen toeneemt?

Onderpresteren hoogbegaafdheid

Plan je sessie hier