Kettingreactie en motivatie hoogbegaafd kind

De projectgroep is vol motivatie een kettingreactie aan het bouwen. De meeste kinderen zijn hard bezig met het bouwen, waar natuurlijk van alles bij komt kijken. Dominostenen, wc rollen, balletjes, knikkers, boeken, magneten. Van alles wat beweging veroorzaakt of in beweging kan komen.

Bij de instructie is aangegeven dat je van alles kan bedenken en dat het zelfs in de tuin kan. De mogelijkheden zijn gegeven en daarna kunnen zij er zelf mee aan de slag. Autonomie binnen de grenzen is zeker voor hoogbegaafde kinderen erg belangrijk.

Wanneer iets in beweging komt, is het zo fijn dat die beweging doorgezet kan worden en niet onderweg gestopt wordt. Hoe vervelend is het om voor een verkeerslicht te wachten of in de file te staan? Je wilt dan gewoon lekker doorgaan.

Kettingreactie door naar school te gaan

Naarmate kinderen langer naar school gaan, verliezen ze hun nieuwsgierigheid en plezier om te leren. Niet zo gek, als je weet hoeveel er getoetst wordt en hoe vaak ze niet in hun eigen tempo kunnen werken of tussendoor van alles moeten opruimen.

Vraag je kinderen waarom ze naar school gaan, hoor je: omdat het moet, om een diploma te halen, om goede cijfers te halen en om rijk te worden – allemaal redenen die ‘van buiten’ komen en niet om het leren zelf gaan. Wat ze niet zeggen: om zo veel mogelijk te leren, om goed te worden in rekenen, om de wereld te ontdekken, om veel te weten over geschiedenis.

…en al helemaal niet omdat ik leren leuk vind. School is stom.

Geen motivatie doordat leren lang niet altijd leuk is.

Maar zeg nou eerlijk, leren is ook lang niet altijd leuk. Het levert je een hoop frustratie op en soms moet je echt doorzetten om iets voor elkaar te krijgen. Bovendien leert de één door het te doen, de ander door te horen of te zien of door een combi van beiden. Weet de docent hoe er geleerd wordt? Hoe leer jij als ouder eigenlijk?

Motivatie bij hoogbegaafdheid

Je hebt verschillende vormen van motivatie, maar de bekendste zijn toch wel intrinsieke- en extrinsieke motivatie

Intrinsieke motivatie

Motivatie waarbij de activiteit op zichzelf bevredigend is, wanneer je je hobby uitoefent, wanneer je bijzonder geïnteresseerd bent in het onderwerp, wanneer het je passie is of wanneer je iemand er echt mee kan helpen.

Wanneer je hier je doelen bereikt leidt dit direct tot bevrediging, sterker nog, je bent al tevreden tijdens het proces doordat je het echt zelf wil doen.

Extrinsieke motivatie

Motivatie waarbij de activiteit gedaan wordt door de beloning, verplichting of ter voorkoming van een schuldgevoel zoals het houden aan de regels, verkrijgen van schermtijd, of omdat je weet dat het goed voor je is zoals bijvoorbeeld sporten en gezond eten.

Wanneer je hier je doelen bereikt kan dit tot bevrediging leiden door de beloning, de waardering of de vitaliteit die het je oplevert.

Intrinsieke motivatie is heel belangrijk en soms best een uitdaging om te vinden. Onderwerpen, thema’s of manier van werken die de motivatie verhogen. Om je veilig en geaccepteerd te voelen en je vaardigheden in te zetten en echt moeite te doen om tot een resultaat te komen waar je een goed gevoel van krijgt en die als zinvol ervaren worden.

Door motivatie ontstaat een kettingreactie

Door Deci en Ryan (2017) weten we dat de 3 basisbehoeftes van motivatie zijn;

autonomie (eigen keuzes binnen de grenzen, verantwoordelijkheid)
relatie (veilig voelen, acceptatie)
competentie (trots op het behaalde resultaat, haalbaar resultaat waarbij je capaciteiten in moet zetten)

Maar er komt meer bij kijken wanneer we luisteren naar Del Siegle en McCoach en naast de school en de leeftijdsgenoten speel jij als ouder ook een cruciale rol.

Want door jou is het mogelijk dat de gang erin blijft, dat je kind naar schhool blijft gaan en tot leren komt waarvoor hij regelmatig enthousiast is.

‘Daar word ik zo gemotiveerd van’ dat riep een leerling in de projectgroep nadat de knikker uiteindelijk na een gigantische weg afgelegd te hebben langs allerlei obstakels op de juiste plek naar beneden viel.