6 typen onderpresteerders volgens M.D.Whitley

Whitley onderscheidt 6 typen onderpresteerders wanneer het onderpresteren een dieper liggende oorzaak heeft. Het begrijpen hoe onderpresteren ontstaat en het inzicht dat onderpresteren chronisch is en niet uit zichzelf verdwijnt is belangrijk. Waar Whitley zich vooral richt op de ouders richt S. Rimm zich op het grotere geheel met haar Trifocale Model

Het is van belang dat je de karakteristieken bij de kinderen herkent en het grotere geheel begrijpt. Hierdoor krijg je inzicht in de motivatie en de bijbehorende patronen, het gedrag en de dieperliggende oorzaken.

Er zijn volgens M.D. Whitley 6 typen onderpresteerder met specifieke patronen ontstaan door

  • de overtuigingen over hun plaats in de familie,
  • relaties, door de ontwikkeling van het zelfbewustzijn en
  • hoe omgegaan wordt met de basale emoties.
Enthousiaste hoogbegaafd kind

Het veranderen van gedrag is ontzettend moeilijk omdat de overtuigingen de kern vormt van het zelfbeeld van je kind, zijn/haar Zijn. Als ouder is het cruciaal om de  6 typen onderpresteerder in identiteit te herkennen. Hierdoor kan je goed reageren op de verandering, de ontwikkeling, de verborgen emoties en het gedrag die je kind laat zien. Als ouder   verander je ook, door het inzicht dat je waarschijnlijk hebt bijgedragen aan het probleem van je kind.

De 6 typen onderpresteerders volgens M.D. Whitley

Deze typen zijn vermeld in het boek ‘Bright Minds Poor Grades’.  Door ze  te personaliseren wordt het concreter, krijg je meer inzicht in de verschillende typen met bijbehorende kenmerkend gedrag.

Type onderpresteerder; De uitsteller

Type onderpresteerder- Whitley

Huibert zoekt de oorzaak buiten zichzelf, ‘vergeet’ veel en stelt veel werk uit tot het te laat is. Hij voelt zich niet gehoord, neemt geen eigen verantwoordelijkheid, Hij manipuleert onbewust om zijn eigen gevoelens af te schuiven.

Hij heeft overal een weerwoord op (…ja maar) en voert vaak een machtsstrijd.
Straffen verergert het gedrag doordat hij zich onheus bejegend voelt. Hij is ervan overtuigd dat hij altijd de schuld krijgt en dat er niet ingegaan wordt op zijn onderliggende gevoelens en motieven. Hij voelt zicht zich niet gezien.

Veranderdoelen van De Uitsteller

  • Uitstelgedrag leren herkennen
  • Handvatten geven om op gezonde manier om te gaan met hun gevoelens van boosheid en frustratie
  • Relatie veranderen en stijl van opvoeden
  • Ingaan op onderliggende motieven en gevoelens
  • Veel geduld en doorzettingsvermogen

Oorzaken

De meeste onderpresteerders leren dit gedrag van hun ouder(s) en deze ouders leveren deze kinderen soms zelfs excuses. De kern van het probleem ligt in de zelfvernietigende overtuigingen en de moeite om over gevoelens te praten. Deze verbergen ze voor anderen, maar ook voor zichzelf.

Een uitsteller manipuleert  zijn ouders, leerkracht of baas echt niet met opzet. Dit gebeurt doordat ze zich onzeker en teleurgesteld voelt. Het doel van zijn gedrag is om de bedreigende eigen gevoelens te verschuiven naar anderen. Hierdoor is hij er niet meer verantwoordelijk voor. Ga in op het  onderliggende gevoelens en motieven en niet  op het gedrag. Dan ga je het onderpresteren tegen, zeker als autoritaire en niet assertieve ouder, leerkracht of baas.

Type onderpresteerder; De verborgen perfectionist

De karakteristieken van de verborgen perfectionist werken door in meerdere gebieden van het leven.

In het werk is het niet te zien, doordat het vaak slordig en slecht voorbereid is. Het perfectionisme is verborgen in de eigen verwachting en de verwachting waarvan aangenomen wordt dat anderen die hebben.

Vera maskeert tekortkoming door arrogantie, verveling en moeheid, is overgevoelig op kritiek, interpreteert opbouwende feedback verkeerd, onderdrukt emoties en is bang om niet goed genoeg te zijn (imposter syndrome)

Zij levert slordig werk wanneer het naar andermans regels moet. Wanneer zij goed werk levert heeft ze er geen plezier in, omdat het volgens haar nooit goed genoeg is.

Type onderpresteerder

Veranderdoelen van De Verborgen Perfectionist

  • Inzien innerlijk conflict wat ze denken te moeten doen en wat ze zouden willen doen
  • Contact krijgen met onderdrukte gevoelens en hiermee om gaan
  • Goede relatie opbouwen

 

Verborgen Perfectionisten ontmoedigen zichzelf, twijfelen aan zichzelf en zijn bang dat anderen hun zwakte ontdekken en zien hoe waardeloos zij zijn. De lage eigenwaarde en – zelfbeeld kunnen gemaskeerd worden door arrogantie. In de kern geloven deze onderpresteerder dat het nooit goed genoeg is en toch voelen ze zich gedwongen om het te proberen, waardoor depressie kan ontstaan, wat weer gemaskeerd kan worden bij jongvolwassen door klachten van verveling, moeheid buitengewoon veel slapen.

2 belangrijke typen; de zorgenmakers en de dwangmatigen

De zorgenmakers maken zich zoveel zorgen over de uitvoering van een bepaalde opdracht dat zij door uitputting tot niets komen. Deze onderpresteerder is bezig met vele randvoorwaarden.  Bij meerdere mogelijkheden en ambitieuze doelen kan zij verlammen door eindeloos doorvragen tot in de details.

De dwangmatigen hebben veel regels waar ze zich aan moeten houden en hebben zelden plezier in hun werk. Op de basisschool halen ze nog goede resultaten uit angst de regels te overtreden. Uiteindelijk neemt het plezier en de voldoening af. Dan voelt zij zich gedwongen hard te werken en ontwikkelt zij dwangmatigheden . Hier kost de voorbereiding om te beginnen uiteindelijk meer tijd dan de taak zelf, punten slijpen, papieren ordenen.

Soms zien ouders of anderen die hen observeren niet hoe perfectionistisch en gedreven zij zijn. Hun perfectionisme wordt tenietgedaan door hun onderpresteren. Het kan zijn dat hun werk slordig en slecht georganiseerd is. Dit is dan het resultaat van het gevoel dat zij zich gedwongen voelen te werken naar andermans regels. Soms levert deze onderpresteerder wel goed werk door het gevoel dat dat van hem verwacht wordt. Maar dan heeft hij geen plezier in zijn succes.

Verwachting van ouders

Veel verborgen perfectionisten geven aan dat hun ouders dat van hen verwachten en bovendien geloven ze dat het nooit goed genoeg is. Wanneer zij niet aan die (eigen) hoge eisen kunnen voldoen, dan kunnen ze maar beter niets doen. Hierdoor kan jouw kind zich ontmoedigt en beschaamd voelen doordat ze niet voldoet aan

  • haar eigen idealen,
  • het idee hoe ze zich zouden moeten gedragen,
  • de veronderstelling hoe ze zich zou moeten voelen
  • hoe ze zou moeten denken.

 

Schijn bedriegt

 

Het lijkt dan dat ze een relaxed leventje wat slechts schijn is. Wat blijkt is dat zij beperkt zijn in het uiten van emoties, spanning en angsten en bijzonder gevoelig zijn voor kritiek en bedroefd zijn.

Bij testen zijn ze gericht op hun angst of ze het wel weten, op hun twijfel in plaats van op de test zelf, waardoor faalangst ontstaat.

Tenslotte kunnen ze ook nog heel moralistisch zijn en wanneer zij zich onheus bejegend voelen (door overgevoeligheid op kritiek en het verkeerd interpreteren van opbouwende feedback) zelfvernietigend gedrag vertonen, zoals bijvoorbeeld die student die zijn werk niet inleverde doordat hij de klas niet in mocht omdat hij te laat was.

Oorzaken gedrag van de Verborgen Perfectionist

Eigenlijk is deze onderpresteerders bang dat ontdekt wordt dat ze zwak en afhankelijk is (imposter syndrome) Bang om in verlegenheid gebracht te worden, om niet goed genoeg te zijn in de ogen van leeftijdgenoten of collega’s. Als reactie op deze angst ontwikkelt zij dwangmatige regels waar zij en de omgeving zich aan moet houden.

Een perfectionist bepaalt hoe de dag verloopt, welke emoties, hoe om te gaan met anderen en hoe de kinderen op te voeden.

Een perfectionistische ouder is kritisch en bepaalt ook vele regels voor haar kinderen en is hier bijzonder strikt in. Hierdoor voelt haar kind zich niet begrepen of gehoord. Bovendien komt haar kind tot de conclusie dat het belangrijker is om de regels op te volgen. Dat regels opgevolgd en worden en er gehoorzaamd wordt is schijnbaar belangrijker. Belangrijker dan de behoeftes van je kind, haar ideeën, emoties, eigen mening en begrip.

Weerstand, spanning en boosheid

Dit kan leiden tot weerstand, spanning, rebellie en boosheid en is kleinerend voor de kinderen. Kinderen en jongvolwassenen leren al vroeg dat het opvolgen van regels belangrijker is dan communicatie of wat zij geloven, denken of voelen. Emoties, gedachten en overtuigingen die niet overeenkomen met die van de ouder(s) worden onderdrukt om toch goedkeuring en liefde te ontvangen, waardoor het ontwikkelen van een eigen identiteit lastig wordt.

 Jouw kind wordt dan heen en weer geslingerd tussen wat zij zou moeten en horen te doen en wat zij zou willen, waardoor een innerlijk conflict ontstaat. In de meeste gevallen maakt de reactie van jou als ouder(s) op onderpresteren de situatie alleen maar erger, wanneer er een machtsstrijd ontstaat.

 

Zonder hulp komen onderpresteerders niet uit deze situatie doordat zelfs bij succes zij ervan overtuigd zijn dat dat resultaat door anderen bereikt is en een vicieuze cirkel zal ontstaan.

Herkenbaar en wil jij dat hier verandering in komt?

Type onderpresteerder; De martelaar

Type Onderpresteerder-Whitley

Monique heeft herhalende patronen van zelf saboterend gedrag, maakt taken niet af en weigert hulp. Zij voelt zich ongemakkelijk bij succes, complimenten en stopt onbewust wanneer het doel in zicht is. Dit gedrag veroorzaakt veel stress en spanning en kan leiden tot straffen en dominant optreden van de begeleider, wat averechts werkt.

Zij vergroot haar tekortkomingen en is ervan overtuigd dat hier niets aan te doen is. Doordat zij aandacht kreeg bij negatief gedrag is een negatieve link ontstaan tussen succes en plezier en voldoening. Monique gedraagt zich onderdanig en afhankelijk en niet meer geïnteresseerd in een doel, waar ze vol enthousiasme mee startte, wanneer het eindpunt in zicht is (zelfsabotage), wat veel stress en spanning veroorzaakt in relaties.

Beloning, compliment of goede cijfers veroorzaken angst, ongemak of paniek. De neiging om te falen, hulp niet echt te accepteren en haalbare doelen niet te halen werkt door in meerdere gebieden. Zoals op medisch, psychologisch of gedragsmatig. Deze onderpresteerder is geneigd zwakheden en tekortkomingen te vergroten naar anderen en zijn ervan overtuigd dat hier niets aan te doen is.

Veranderdoelen van martelaar

  • Stel grenzen aan hulp, bereikbaar zijn en veel geduld
  • Eigenwaarde onafhankelijk van resultaat
  • Kind leren eigen doelen te stellen en ervoor te werken
  • Leren fouten maken OK
  • Leren dat hij liefde waard is ongeacht cijfers op school

Oorzaken

In de gezinssituatie van martelaren komt een bepaalde opvoedstijl overeen. Tijdens de eerst acht jaar is er tenminste één ouder die dominant is en straft bij fouten of ongewenst gedrag. Hierdoor hecht jouw kind zich aan de ouder door straffen en pijn. 

Doordat jouw kind genegeerd wordt wanneer ze het goed doet, zoekt ze negatieve aandacht (schelden, te schande zetten, fysiek geweld) door het fout te doen.  Deze kinderen worden als lastig beschouwd die pas luisteren wanneer ze bestraft worden.

Hierdoor voelen martelaren zich ongemakkelijk wanneer het goed gaat, dus gaan ze onbewust fouten maken om aandacht te krijgen.

Doordat dit gedrag geïnternaliseerd is hebben zij een negatieve link gelegd tussen plezier en succes. Hierdoor heeft de martelaar geen voldoening bij succes, maar juist angst, schuld en zelfs depressie.

Beloningen, promotie of goede cijfers verhogen deze angst en ongemak en kunnen zelfs paniek veroorzaken wanneer succes onverwachts komt.

De student die een hoog cijfer haalt faalt voor de volgende twee toetsen en de werknemer die promotie krijgt beland in een depressie waardoor die bijna ontslagen wordt.

 

Goede resultaten motiveren deze onderpresteerder juist niet

 

Bij de martelaar levert succes juist geen motivatie voor goede resultaten. Typisch voorbeeld is dat deze onderpresteerder zich afhankelijk opstelt bijvoorbeeld tegenover zijn ouders, klaagt over verveling, geen enkele suggestie aanspreekt waarop de ouder hem soms dwingt een keuze te maken. Door het probleem te willen ‘oplossen’ maken zij het meestal eigenlijk alleen maar erger.

Veranderen van de relatie- losser laten

De kern van de verandering ligt in het losser laten van de band tussen kind en ouder(s) Dit is niet eenvoudig, daar dit bepalend is voor de onderdanige relatie die het kind heeft met de dominante ander. Voor hun veiligheid is falen en het ontbreken van succes essentieel voor de relatie, want onafhankelijkheid levert angst en onzekerheid. Als ouders ontneem je de autonomie uit liefde en bezorgdheid.

 Dit doe je doordat je ervan overtuigd bent datje kind niet in staat is om alle gevaren het hoofd te bieden. Verstrikt in een relatie waarin je kind onderdanig is aan dominante personen belanden zij in een innerlijk conflict. Zij voelt zich genoodzaakt zich afhankelijk op te stellen, verbergt haar boosheid en toont onafhankelijkheid door hulp te saboteren en de ander uit te dagen.

Wanneer je een martelaar wilt helpen besef dan dat er grenzen zijn aan hulp. Dat je bereikbaar bent, veel geduld hebt en dat je een grote eigenwaarde hebt die onafhankelijk is van het resultaat van de martelaar.  Het kind moet leren zijn eigen doelen te stellen en ervoor te werken. Het kind moet leren dat fouten maken oké is, zeker als je ervan leert. Ook moet hij leren dat hij liefde waard is, wat zijn cijfers op school ook zijn. Dit type kind kan depressief zijn en suïcidaal, dus is het noodzakelijk er op tijd externe hulp bij te halen.

 

Elk kind moet leren zijn eigen doelen te stellen en ervoor te werken

 

Type onderpresteerder; Het verlegen type

Valerie is bang voor schaamte en vernedering en hoe anderen over haar denken
Haar drijfveer is goedkeuring en acceptatie waardoor slechte schoolresultaten en sociale verlegenheid ontstaan door gebrek aan zelfvertrouwen en angst afkeuring. Zij is gevoelig voor falen wanneer succes kan leiden tot meer opdrachten of verantwoordelijkheden.

Zij vermijdt schooltaken, huiswerk, uitdagingen en studie waardoor ze juist faalt. Zeker wanneer er veel waarde wordt gehecht aan intelligentie, goede cijfers en prestaties. Zij stelt zich afhankelijkheid op, zodat gedeelde verantwoordelijkheid ontstaat

Tpe onderpresteerder-Whitley

Veranderdoelen

  • Durven praten over schoolproblemen
  • Leren angst voor vernedering te overwinnen en ontwikkelen, assertief patroon ontwikkelen voor het streven naar succes
  • Leren omgaan met een bepaald niveau van angst, leren hanteren van spanning, leren aangaan van uitdagingen
  • De ouders veranderen, waardoor zij de kinderen losser laten
  • Relatie opbouwen met een leerkracht waarmee ze een onvoorwaardelijk, goed contact hebben
  •  Meer contact met gelijkgestemden en aangaan van uitdagingen
  • Remmende factoren herkennen die de prestaties beperken

Niet willen opvallen

Zij willen niet opvallen en de overstap van PO naar VO is bijzonder lastig, waardoor het onderpresteren goed zichtbaar wordt. Bovendien voelt zij zich vernederd wanneer ouders informeren op school naar de vooruitgang, wat ze uit angst niet uitspreken.

 

Het verlegen type heeft maar een aantal goede vrienden en zijn terughoudend in sociale situaties door de angst wat verkeerd te zeggen.

Door de angst voor falen, voor een negatieve beoordeling en vernedering beschermt deze onderpresteerder zichzelf door schooltaken, huiswerk en studie te vermijden. Hierdoor falen ze juist, ironisch genoeg met het excuus dat ze het ook niet geprobeerd hebben.  (Beter een gebrek aan inzet, dan een gebrek aan intelligentie- vaste mindset) Uit angst om niet te voldoen aan de verwachting gaan ze geen uitdagingen aan, zeker wanneer ze ouders hebben die veel waarde hechten aan intelligentie, goede cijfers en prestaties.

Ontwikkelen van een fobie is mogelijk

Verlegen onderpresteerder kunnen zelfs een fobie ontwikkelen voor uitdaging waardoor ze dit op vele gebieden vermijden (zoals een fobie voor slangen), studeren voor examens, angst voor testen en blokkeren op examen.

 Hierdoor vermijden ze om te denken over huiswerk, opdrachten of te studeren voor een toets en maken zij zich afhankelijk van hun ouders die hen stimuleren en ondersteunen waardoor ze een gedeelde verantwoordelijkheid hebben bij slechte resultaten.

Niet ongebruikelijk dat de fobie zich ook uit in andere situaties. 

Zoals bij nachtmerries, superverlegen bij afspraakjes, feestjes en moeilijkheden bij sollicitatie en zelfs straatvrees kan ontstaan.Hoe meer invloed de verlegenheid heeft op het leven hoe afhankelijker ze zijn van hun ouders. Verlegen onderpresteerders kunnen een geïsoleerd en eenzaam leven leiden waarbij ze snel ontmoedigd zijn.

Mogelijke oorzaken  van dit type onderpreerder

De patronen van verlegenheid zoals uitdagingen vermijden, angst om te falen en angst voor vernedering en afkeuring ontstaan al vroeg in de kindertijd. Dit kan gebeuren doordat jij als ouder je kinderen pusht naar zelfstandigheid (zindelijkheid) of juist overbezorgd bent en je kind beschermt tegen beproevingen en angsten. Hierdoor wordt je kind hulpeloos (aangeleerde hulpeloosheid) en afhankelijk. Na enige tijd kan jij als ouder kritisch worden en zet je de afhankelijkheid van je kind, die je zelf hebt gecreëerd, te schande.

 

Pushen naar zelfstandigheid of juist overbezorgd en beschermd

 

Veranderdoelen

In eerste instantie moet de verlegen onderpresteerder zich laten helpen, wat erg lastig is, daar deze onderpresteerder weigert te praten over schoolproblemen uit angst dat ze negatief beoordeeld worden. Ook als betreffende ouders (waarvan er vaak één overbeschermend is) ben je bang om in verlegenheid te komen. Je hebt dan ook behoefte aan goedkeuring en bent overbezorgd dat je kinderen je afwijst of boos op je is. Wanneer je jouw kind wilt helpen vermijd dan, dat je te snel wilt gaan (om angst te voorkomen). Maar voorkom dat je  teveel beschermt.

De verlegen onderpresteerders is gevoelig voor depressie die verbonden zijn aan angsten. Wanneer zij leert haar angst voor vernedering te overwinnen en assertieve patronen te ontwikkelen voor het streven naar succes en meer sociale contacten, leert ook deze onderpresteerder hoe ze uit haar depressie komt.

Herkenbaar en wil jij dat hier verandering in komt?

Type onderpresteerder; Het sociale type

Type onderpresteerder-Whitley

Suzan geeft niets om intellectuele prestaties, maar tolereert school als ontmoetingsplek met haar vrienden, populair te zijn en aandacht te krijgen. Zij staat graag in het middelpunt van de belangstelling en is geneigd te overdrijven, waardoor zij haar angst en twijfel, de behoefte aan goedkeuring, aandacht en complimenten en lage frustratietolerantie verbergt

In de klas speelt ze soms de clown om haar ware gevoelens te verbergen, maar Simon is hier nog veel beter in. Zij lijkt sociaal, meewerkend, vriendelijk en vrolijk en zij is ervan overtuigd dat ze niet zelfstandig kan functioneren, waardoor ze anderen het laat doen in plaats van het uit de weg te gaan.
Door weinig zelfinzicht kan ze zich niet meer herinneren hoe een bepaalde activiteit ging waardoor ze er ook niets aan kan doen

Veranderdoelen

  •  Identificeren verborgen, onderliggende gevoelens
  • Beter zelfbegrip waardoor beter inzicht in hun competenties
  • Niet meer afhankelijk zijn van de goedkeuring en aandacht van anderen

Dit type geeft vrijwel niets om intellectuele prestaties, maar tolereert school als mogelijkheid om de vrienden te ontmoeten, om populair te zijn en aandacht te krijgen.

Een Sociale onderpresteerder houdt van nieuwtjes en spanning. Zij wordt snel moe wanneer zij zich moet houden aan routines en de beloning, de aandacht uitgesteld wordt. Zij staat graag in het middelpunt van de belangstelling, is geneigd te overdrijven of te dramatiseren.

Door haar gedrag verbergt zij de angst en twijfel, de behoefte aan goedkeuring, aandacht en complimenten en lage frustratietolerantie. Dit gaat vaak ten koste van hun eigen interesse, onderwijsdoelen en de harmonie in het gezin. Wanneer zij niet genoeg aandacht krijgt kan zij haar ouders manipuleren en zorgen dat zij negatieve aandacht krijgt. Dit doet zij door chantage, woede en zelfs dreigen met zelfmoord. Zij is geneigd om egocentrisch te zijn en gedraagt zich als een kameleon, waardoor ze kan zijn zoals degene met wie ze omgaan.

Lage cijfers

Zij vindt lage cijfers en de spanning thuis wel vervelend, maar weigert geholpen te worden tenzij dit een sociaal evenement is. Vriendschappen zijn dan ook niet gebaseerd op wederzijds respect, maar op bondgenootschap binnen een groep of tegen de strenge regels van hun ouders. Zij heeft moeite om alleen te zijn en de de radio (of tv) is dan ook altijd aan wanneer zij haar huiswerk doet. Ze geeft makkelijk een studiemoment op voor een goed telefoongesprek

Oorzaak sociaal onderpresteren

De sociale onderpresteerder heeft geleerd om haar ware gevoelens te verbergen om goedkeuring en aandacht van de ouders, docenten of leeftijdsgenoten te krijgen. In de klas speelt zij de clown, waardoor ze bij aandacht zich minder eenzaam voelt. Dit levert wel lagere resultaten op wat weer tot spanning thuis en op school leidt.

In de eerste 7 jaar ontwikkelen slimme gevoelige kinderen een overgevoeligheid op aandacht en complimenten. Zij raken van streek bij afkeuring. Hierdoor verbergen ze de gevoelens waarvan ze aannemen dat die ongewenst zijn. Zij vertonen wenselijk gedrag, door zich slim, aardig en charmant te gedragen.

Doordat ouders gedrag belonen (aandacht, cadeaus, zin krijgen) focust de sociale onderpresteerder zich op zijn ouders. Zij weet hierdoor  niet meer wat ze zelf voelt of denkt. Straf, afkeuring of discipline worden gezien als een teken van afkeuring waardoor hun eigenwaarde daalt, zij zich waardeloos en minderwaardig voelen.

 Zij hebben een sterke overtuiging dat ze het alleen niet redden, dat ze niet zelfstandig kunnen functioneren en hebben andere mensen nodig, zijn afhankelijk van anderen die hen opmerken en bewonderen. Ook de verlegen onderpresteerder en de onderduiker zijn ervan overtuigd dat ze niet zelfstandig kunnen handelen, maar zij gaan dit dan uit de weg, terwijl de sociale onderpresteerder het anderen laat doen.

 

De identiteit van de sociale onderpresteerder wordt bepaald door anderen en door omstandigheden, waardoor ze niet om leren gaan met hun eigen gedachtes, waarden en emoties.

Door weinig zelfinzicht en de angst voor vragen, angst voor een gebrek aan vaardigheden of kennis kunnen ze zich niet meer herinneren hoe een bepaalde activiteit precies ging. Door het zo vaag te houden hebben ze nooit genoeg informatie om er ook daadwerkelijk wat aan te doen.

 

Ze lijken sociaal, meewerkend, vriendelijk en vrolijk

 

Straffen werkt averechts

Ouders en leerkrachten zien waarschijnlijk niet dat deze kinderen depressief kunnen zijn. Ze lijken sociaal, meewerkend, vriendelijk, vrolijk, maar ondertussen kunnen zij zich steeds slechter concentreren en kunnen ze moeilijk hun aandacht erbij houden. Ze praten niet over hun echte gevoelens en zijn gericht op fysieke relaties om intimiteit en goedkeuring te verkrijgen.

Slechte resultaten zijn vaak het gevolg van sociaal populair willen zijn. Wanneer een ouder dan straft met huisarrest werkt dit alleen maar averechts, het maakt dit gedrag, rebellie, slechte communicatie en weerstand alleen maar echter.

Veranderdoelen

Deze onderpresteerder heeft iemand nodig die haar helpt om verborgen gevoelens te identificeren en te ontdekken. Zo kan je bij specifieke gedrag, bijvoorbeeld clownesk gedrag, reflecteren op de onderliggende emotie. Door te zeggen ‘ik zie dat jij je slecht voelt en mijn aandacht nodig hebt’ verras je je kind.  Het is dan bijzonder om te zien dat sommige kinderen dan emotioneel worden. Zij zijn je zelfs dankbaar dat jij op hebt gemerkt hoe eenzaam zij zich voelen.

 Door deze reactie, deze feedback leren sociale onderpresteerders hun eigen emotionele ervaringen kennen.

Wanneer deze onderpresteerders een beter zelfbegrip hebben en een beter inzicht hebben in hun competenties kunnen ook zij waardevolle relaties ontwikkelen met veel voorstellingsvermogen en creativiteit. Wanneer zij niet meer afhankelijk zijn van de goedkeuring en aandacht van anderen kan het onderpresteren doorbroken worden.

Type onderpresteerder; De oplichter/charmeur

Charley zorgt ervoor dat mensen hem aardig vinden door voorkomend en zelfverzekerd over te komen, waardoor ouders en docenten de symptomen niet herkennen. Hij wil graag goede resultaten zonder zich al teveel in te spannen. Hij sluit deals, weet deadlines te verzetten en gunsten te verkrijgen. Geneigd op te scheppen over eigen talenten en resultaten waardoor falen aan de ander ligt.

Bij het uitblijven van succes doen ze of ze het wel kunnen, maar er geen zin hebben of omdat het saai is of onder hun kunnen. Voortdurend veel aandacht en bewondering nodig, maar levert maar weinig werk en maakt gebruik van anderen om zijn doel te halen.

Type onderpresteerder-Whitley

Veranderdoelen van dit type onderpresteerder, de charmeur

  • Verschil duidelijk maken tussen fantasie en werkelijkheid
  • Toegewijde hulp ondanks frustratie en ergernis door onbereikbaarheid om angst en zwakheid te tonen
  • Consequente externe discipline met goede afstemming tussenschool en ouders.
  • Wanneer uitvluchttaktieken, discussie aangaan, grenzen uitproberen, weigeren en intimideren niet meer werken ontstaat er depressie en angst en waardoor er een doorbraak kan ontstaan.

Net zoals bij alle chronische onderpresteerders moeten de ouders en begeleider gezamenlijk hard werken en eerst veranderen om tot een succesvolle verandering te komen bij de onderpresteerder.

 

Dit type onderpresteerder sluit deals, maakt afspraken om deadlines te verzetten, speciale gunsten te verkrijgen of manipuleert. Dit alles om te zorgen dat hij krijgt wat hij wil. Alleen zijn deel van de afspraak komt hij ze meestal niet na.

Hij voelt zich gebruikt wanneer een ander de afspraak niet na kan komen.  De type onderpresteerder is ervan overtuigd dat hij speciaal is Dat hij een speciale behandeling verdient en krijgt wat hij wil. Wanneer dat niet gebeurd wordt hij agressief en boos. Dan probeert hij door intimidatie of manipulatie toch zijn zin te krijgen. Hierdoor krijgen ouders en docenten het gevoel dat ze alles moeten opschrijven zodat er geen misverstanden ontstaan.

Helaas werken contracten niet doordat dit type maling heeft aan autoriteit. Gemaakte afspraken komen ze dan ook vaak niet na. Andere mensen zijn er volgens hem hoofdzakelijk om te zorgen dat zijn wensen worden vervuld. Hij kan wel spijt voelen, maar dat helpt hen niet om zijn gedrag te veranderen.

Wensen kunnen complexer worden om te vervullen en kan intimiteit en een grotere verantwoordelijkheid vereist worden. Dan voelt hij zich angstig en beperkt, minderwaardig, depressief en leeg.

De charmeur is van nature erg eenzaam, hij kan zijn gevoelens wel manipuleren maar heeft zelf moeite liefde en compassie te ontvangen.

 

Andere mensen zijn er toch om te zorgen dat  wensen worden vervuld?

 

Oorzaak

Een eigenschap van de zogenoemde charmeur is de ontwikkelde fantasie over de eigenwaarde. Hierdoor wordt een speciale behandeling, gunsten en opmerkzaamheid van anderen verwacht.  Deze onderpresteerder is geneigd de talenten en resultaten te overdrijven, erover op te scheppen. Hij is jaloers op degene die meer succes of invloed hebben. Daar de dit type zo getalenteerd is ligt het aan anderen wanneer zij falen of fouten maken.

Als ouder voedt je deze ontwikkeling, deze fantasie door overbezorgdheid en weinig grenzen te stellen. Door je kind vaak zijn zin te geven, zelden consequenties te stellen voor daden en een inconsequente opvoedstijl.

 Hierdoor kunnen deze kinderen liefde en zorg gebruiken (misbruiken) als zwakte. Dit zien zij niet als waarden die zij willen leren en waarnaar zij willen leven.

Op latere leeftijd kan deze onderpresteerder liefde vervangen door vaardigheden om gedrag of emoties te beïnvloeden. Om zo vertrouwen te vervangen door manipulatie Hierdoor is hij niet in staat een wederzijdse, intieme relaties op te bouwen.

Bij het uitblijven van succes toont deze onderpresteerder sarcasme en desinteresse wat bijzonder vervelend is voor ouders en docenten. Jouw kind doet dan net of hij het wel kan maar er geen zin in heeft. Als reden geeft hij dat het saai is of onder hun kunnen. Hij heeft voortdurend aandacht en bewondering nodig, maar komt zelf niet tot resultaten. Tenzij er weinig werk voor verricht hoeft te worden. Zijn zelfvertrouwen is wisselend, weinig realiteitsbesef en hij maakt gebruik (misbruik) van anderen om zijn doel te behalen.

Veranderdoelen

Over het algemeen weigeren dit type onderpresteerder hulp. Om te veranderen is het dan ook noodzakelijk om het verschil duidelijk te maken tussen fantasie en werkelijkheid. Doordat deze onderpresteerder doet alsof het hem niks kan schelen, om zijn angst en zwakheid te verbergen, levert dit frustratie en ergernis op bij degene die hen behulpzaam willen zijn. Alleen langdurige toegewijde hulp kan succesvol zijn.

 

Alleen langdurige toegewijde hulp kan succesvol zijn

 

In ernstige gevallen geven de hulpverleners (ouders of docent) het op doordat ze geen verandering zien.  Consequente externe discipline, waarbij afstemming is tussen school en ouders, is cruciaal voor een succesvolle verandering.

 Wanneer uitvluchttaktieken, discussie aangaan, grenzen uitproberen, weigeren en intimideren niet meer werken ontstaat er depressie en angst en waardoor er een doorbraak kan ontstaan. Net zoals bij alle chronische onderpresteerders moeten de ouders hard werken en eerst veranderen. Dan pas kom je tot een succesvolle verandering bij de onderpresteerder.

Herkenbaar en wil jij dat hier verandering in komt?

Karin van Toor

Terugbelverzoek

Stel me een vraag, boek een sessie, stuur me een mailtje, om door de bomen het bos weer te zien en ook jouw mogelijkheden (of die van je kind) te benutten. Ik help je graag!

Meer inzicht in hoe jouw zoon of dochter leert leren en zijn of haar doorzettingsvermogen en zelfvertrouwen toeneemt?

Onderpresteren hoogbegaafdheid

Plan je sessie hier